فرارو- حتی قبل از اینکه تمدن اینکاها در پرو امروزی در آمریکای جنوبی قدرت بگیرد و شروع به پرستش خدای خورشید خود کند، تمدنی ناشناخته شروع به ساختن یک ساختار پیچیده و مرموز کرد که کارشناسان معتقدند “قدیمی ترین رصدخانه خورشیدی آمریکا” نامیده می شود. اما متأسفانه این تمدن اثر دیگری برای ما باقی نگذاشته است که بدانیم این مهندسان باستانی چه کسانی بودند.
به گزارش فرارو، خرابه های باستانی نامیده می شود چانکیلو آنها شناخته شده اند، اگرچه قدمت آنها به اندازه مکان هایی مانند استون هنج نیست، اما به گفته کارشناسان، آنها یک “شاهکار نابغه خلاق” محسوب می شوند و ویژگی های منحصر به فردی دارند که در هیچ کجای دنیا یافت نمی شود. این شاهکار مهندسی به دلیل دوران باستانی و البته عدم وجود مدرک دیگری از سازندگانش، اکنون محل بحث و جدل های بسیاری است. چطور ممکن است اثری به این بزرگی و البته پیچیده، خالقانی داشته باشد که اثر دیگری از خود برجای نگذاشته باشند؟
این مکان باستانی که در صحرای سواحل پرو واقع شده است دارای مجموعه ای از 13 برج سنگی است که در مجموع افق تپه ای را از شمال به جنوب، مانند لبخند دندانی نشان می دهند. در کنار این بنای باشکوه که به برج سیزده معروف است، ویرانه های رصدخانه شامل مجموعه ای با سه دیوار در بالای تپه به نام معبد مستحکم و دو مجموعه ساختمانی به نام رصدخانه و مرکز اداری است. باستان شناسان معتقدند این محوطه که بیش از 2300 سال پیش تکمیل شد، در قرن اول پس از میلاد به طور کامل متروک شد و برای قرن ها برای مسافران یک رمز و راز باقی ماند. هنگامی که کاوش های رسمی در اواخر قرن بیست و یکم آغاز شد، باستان شناسان این ساختمان را کشف کردند.
در مقابل منظرهای بیابانی در زیر نور آفتاب، سازههای سنگی بالای تپه که تقریباً 300 متر (980 فوت) طول دارند، چندان چشمگیر نیستند، اما در سپیدهدم و غروب، داستانهایی را روایت میکنند. هنگام طلوع خورشید از شرق، کره ای از نور در جایی در امتداد خط الراس برج ها ظاهر می شود. با گذشت سال، موقعیت طلوع خورشید نیز تغییر کرد، تقریباً گویی یکی یکی نور از افق دندان های ساختمان خارج می شود. به عنوان مثال، در انقلاب تابستانی، طلوع خورشید در انتهای سمت راست برج ظاهر می شود. در زمان انقلاب زمستانی، طلوع خورشید در انتهای سمت چپ برج است.
برجهای چانکیلو چنان با دقت قرار گرفتهاند که وقتی تماشاگر در نقاط خاصی زیر خط الراس میایستد، میتواند زمان سال را در دو یا سه روز تنها بر اساس طلوع یا غروب خورشید پیشبینی کند. نقطه رصدی که روی خط الراس به سمت غرب است – این ساختار رصدخانه است – از غروب خورشید استفاده می کند. در نقطه فرضی شرقی- شرقی، فقط طرح سنگی ناقص اتاق باقی مانده است، اما با استفاده از طلوع خورشید، در یک مکان متقارن قرار دارد. به عنوان مثال، اعتدال سپتامبر زمانی تعریف می شود که خورشید بین صورت فلکی ششم و هفتم غروب می کند، همانطور که در شکل زیر نشان داده شده است.
تمدن باستانی که این رصدخانه خورشیدی را طراحی کرده است دشوار است، اما باستان شناسان می گویند که این باید یکی از قدیمی ترین فرهنگ ها در قاره آمریکا باشد. در واقع این فرهنگ بیش از 1000 سال قبل از فرهنگ اینکاها وجود داشته است که در نجوم نیز پیشرفت کرده و توانسته ساختارهای عظیم و پیچیده ای بسازد. از آنجا که ویرانه های Chankillo مرتبط با این تمدن در صحرای ساحلی بین رودخانه Casma و رودخانه Sechin در پرو واقع شده است، سازندگان اصلی این ساختمان اکنون توسط باستان شناسان به عنوان یک فرهنگ در نظر گرفته می شوند. کاسما-سچین شناخته شده است.
به گزارش فرارو، دانشمندان می گویند که این تمدن احتمالا خورشید را خدای بزرگی مانند اینکاها می دانست. پله های منتهی به هر برج به شدت نشان می دهد که این منطقه در گذشته برای مراسم مذهبی مورد استفاده قرار می گرفته است. بر اساس کاوش های باستان شناسی، این رصدخانه احتمالا بین 500 تا 200 سال قبل از میلاد ساخته شده است. سپس بنا به دلایلی محل متروکه شد و برج ها ویران شدند. باستان شناسان می گویند که در دوران شکوفایی این سازه ها به رنگ های زرد، اخرایی یا سفید گچ بری شده و با نقاشی های دیواری یا اثر انگشت تزئین شده اند. با این حال، اگرچه این تزیینات از بین رفته و متلاشی شده اند، اما بقایای این برج های سنگی همچنان روزهای سال را با وفاداری ثبت می کنند. اکنون تلاشهای حفاظتی برای حفظ دقت این تقویم باستانی در حال انجام است.
در سال 2021، محوطه باستانی Chankillo به دلیل طراحی استثنایی و بینش آن نسبت به جهان بینی جوامع باستانی، رسماً در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شد. یونسکو در بیانیهای اعلام کرد: «بر خلاف چینشهای معماری در یک هدف نجومی که در بسیاری از مکانهای باستانشناسی در سراسر جهان یافت میشود، برجکها تمام طاقهای طلوع و غروب خورشید را که به ترتیب از دو منظر متفاوت مشاهده میشوند، پوشش میدهند.» یکی از آنها هنوز به وضوح در بالا قابل مشاهده است. بنابراین رصدخانه خورشیدی Chankillo گواهی بر اوج تکامل تاریخی طولانی فعالیت های نجومی در دره Casma است.
منبع: Sciencealert
ترجمه: مصطفی جرفی فرارو